داستان آدم، اسطوره یا واقعیت!
داستان حضرت آدم(علیه‌السلام)واقعیت دارد و در عالم خارج تحقق پیدا کرده است.
در دوره معاصر بعضى از خاورشناسان و همچنین برخى روشنفکران مسلمان بر اساس تحلیل نمادین و تخیّلى از اساطیر، شمارى از روایتهاى داستانى قرآن را اسطوره مىنامند، که در این میان داستان حضرت آدم(علیه‌السلام) و فرزندان وی بیشتر از همه مورد توجه ایشان قرار گرفته است.[ دایرة المعارف قرآن کریم، ج2، ص: 626]
این‌گونه برداشت‌ها که با نص صریح و روشن قرآن در تضاد است[هود/120؛ مائده/27؛ یوسف/111]، از سوی مفسران قرآن رد شده است، از این‌رو برخی از مفسران قرآن مانند آیت الله مکارم شیرازی، داستان آدم و حوا را جریان حسی و عینی می‌دانند که در عالم ماده تحقق پیدا کرده است، زیرا از دیدگاه ایشان در این داستان نکتهاى وجود ندارد که با موازین عقلى سازگار نداشته باشد، تاــ قرینه باشد بر این‌که ــــ از معنای ظاهری دست کشیده و بر معنای غیر حقیقی حمل کنیم.[تفسیر نمونه، ج6، ص128] اما برخی دیگر از مفسران مانند علامه طباطبایی و شاگردان ایشان ــ براساس دیگر آیات قرآن ــ داستان آدم و حوا را حقیقتی می‌دانند که در عالم برزخ تحقق پیدا کرده است، و خداوند متعال آن را با زبان عالم ماده تبیین کرده است، به همین خاطر از دیدگاه ایشان داستان آدم و حوا حقیقتى معقول و معرفتى غیبى است، که وقوع عینى یافته و به صورت محسوس بازگو شده است.[تحلیل زبان قرآن، ص308]
_____________________________________________________
دایرة المعارف قرآن کریم، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، انتشارات: بوستان کتاب قم، 1382ش.
تفسیر نمونه، آیت الله مکارم شیرازی، دار الکتب الاسلامیه، 1374ش.
تحلیل زبان قرآن، محمد باقر سعیدى روشن، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامى / موسسه پژوهشى حوزه و دانشگاه، 1383ش.
